Indrukwekkende Noordwijkse Veteranendag

Op zaterdag 29 juni 2024 is het voor de 20e keer Nederlandse Veteranendag. Traditiegetrouw vindt de week ervoor Veteranendag plaats in Noordwijk. Ditmaal op 22 juni in het Van der Valk Palace Hotel Noordwijk. Zo’n 90 genodigden waren aanwezig, waaronder ook de oudste veteraan van 97 jaar. Burgemeester Wendy Verkleij hield een indrukwekkende toespraak.

Nationale Veteranendag

Veteranendag is dé dag waarop heel Nederland zijn ruim 100.000 veteranen bedankt voor hun inzet in dienst van vrede en veiligheid, zowel nu als in het verleden. En dat bedanken kan iedereen doen door op deze speciale dag thuis de Nederlandse vlag te hijsen en ook door een witte anjer te dragen.

Noordwijkse veteranen

In de gemeente Noordwijk wonen 249 veteranen, waarvan 239 mannen en 10 vrouwen. Noordwijk viert Veteranendag graag de week voor Nationale Veteranendag. Zo hebben de veteranen gelegenheid om zelf naar de activiteiten van de Nationale Veteranendag in Den Haag te gaan. Na het welkomstwoord van John Wertenbroek (voorzitter stichting Veteranen Noordwijk) gaf burgemeester Wendy Verkleij een toespraak. De toespraak kunt u hieronder lezen.

Toespraak Veteranendag 2024

Wendy Verkleij – Burgemeester van Noordwijk

‘Goedemiddag. Welkom, vandaag. Gasten, en in het bijzonder jullie veteranen.  Ik zie hier oude bekenden. Maar ook nieuwe gezichten. Welkom. Ik hoop dat jullie je prettig voelen hier in het Van der Valk Palace Hotel.

Op deze bijzondere dag voel ik mij dankbaar en bevoorrecht dat ik jullie hier mag verwelkomen. Dankbaar voor de inzet die jullie, ieder op jullie plek, in je eigen omstandigheden, hebben getoond. Inzet voor de verdediging van ons land. En van onze waarden.

En bevoorrecht, omdat ik dat in vrede en vrijheid mag doen. Soms lijkt dat vanzelfsprekend. Maar dat is het nooit. Vrede en vrijheid moet te allen tijde bevochten en daarna verdedigd worden. En jullie stonden daarbij letterlijk in de frontlinie. Dat verdient eer. Dat verdient waardering. Want strijd vraagt altijd offers.

Van sommigen van jullie collega’s werd het ultieme offer gevraagd. Maar ook jullie, die wel terugkwamen, hebben offers gebracht. Want als ik met jullie praat dan is één ding mij duidelijk; wat jullie hebben meegemaakt, heeft blijvend impact op jullie leven gehad. De herinneringen blijven.

Wie oorlog heeft meegemaakt, houdt daar blijvende herinneringen aan over.

Mijn eigen moeder, inmiddels 92, vertelde mij vaak over die dag dat zij de parachutes boven Renkum en Arnhem zag neerdalen.

17 september 1944. Operatie Market Garden. Wat zij die dag als bevrijding zag, bleek de voorbode van een verschrikkelijke veldslag. Wat het meeste indruk op haar maakte, was dat sommige parachutisten de grond al niet levend bereikten. Ze werden beschoten en vielen ‘als potloden uit de lucht’, zo omschreef zij het. De slag was voor hen voorbij voordat die goed en wel begonnen was. Ze is dat nooit vergeten. Tot op de dag van vandaag gaat zij ieder jaar naar de herdenkingsdienst op de begraafplaats van Oosterbeek. Waar de slachtoffers begraven liggen.

Elke keer dat zij mij dit verhaal vertelde, maakte het indruk. En nog steeds. Zeker op dagen als deze. Dan denk ik hoe het geweest moet zijn voor die vaak jonge mensen. Om je naar beneden te storten. In doodsgevaar. Niet te weten of je dit gaat overleven. Maar toch springen. Omdat het je plicht is. Omdat je erin gelooft. Omdat je ervoor gekozen hebt.

En die moed. Dat plichtsbesef. Dat zie je voortdurend. Bij hen die op D-day, nu 80 jaar geleden, onder vreselijke beschietingen de bunkers van de Atlantikwall bestormden. Bunkers zoals we die ook hier in Noordwijk hebben als stille getuigen. Op 4 mei vorig jaar mocht ik één van deze mannen de hand schudden; Roly Armitage uit Canada, die op Juno Beach streed. Een bijzonder moment voor mij.

(Tijdens haar toespraak stond de burgemeester ook stil bij het plotselinge overlijden van Roly Armitage op woensdag 19 juni.)

Je ziet die moed en het plichtsbesef bij hen die in Korea in kou en hitte hun plicht deden. En in Libanon, Mali, Cambodja. In Irak en Afghanistan, waar soms vriend en vijand nauwelijks uit elkaar te houden waren. En ik zie het bij jullie. Want ook jullie hebben dit ervaren. Jullie zitten hier als heel verschillende mensen. Jullie hebben op verschillende plekken gediend. Maar jullie hebben vergelijkbare ervaringen. Dat maakt jullie tot een bijzondere gemeenschap: wapenbroeders. Waar ook de zusters overigens nadrukkelijk deel van uitmaken. Ook jullie aandeel moet worden genoemd.

Veteranendag werd 20 jaar geleden ingesteld om die gemeenschap zichtbaar te maken. Om waardering uit te spreken, in het besef dat wij als burgers in vrede en vrijheid kunnen leven omdat mensen zoals jullie bereid waren en zijn om een wapen in de hand te nemen en ons te verdedigen. Met alle gevolgen voor jullie zelf én niet te vergeten, jullie partners en geliefden.

Ook hen wil ik vandaag noemen. Jullie hebben je geliefde losgelaten in het volle besef van wat er zóu kunnen gebeuren. Dat vraagt ook heel veel moed en toewijding. Het is net zo goed een offer. En nadat jullie geliefde is teruggekeerd, hebben jullie te maken met de gevolgen. Want niemand komt onveranderd terug van een slagveld. Dat vraagt trouw en liefde. Begrip. En veel geduld. En daar is vreemd genoeg geen medaille voor…

Veteranendag is ook bedoeld om als samenleving iets terug te geven aan jullie. Te lang hebben we met elkaar gedaan of het allemaal maar gewoon was. Of erger. We hebben er niet echt van willen weten. Van wat jullie in onze naam moesten doen. En van de gevolgen die dat voor jullie had.

Dat de overheid met de Veteranenwet, jullie hoorden het net van de voorzitter, de zorgplicht erkent die wij als samenleving voor jullie hebben, is niet meer dan terecht.

En ook ik wil er graag zijn om naar uw persoonlijke verhaal te luisteren, als u er behoefte aan heeft uw verhaal met mij te delen nodig ik u graag uit om daar eens rustig voor te gaan zitten.

Het is goed dat er meer aandacht komt voor wat jullie nodig hebben: Steun. Begrip. Erkenning. En meer… als dat nodig is. Voor jullie, maar ook voor jullie toekomstige wapenbroeders. Want oorlog is helaas niet iets van het verleden. Ook vandaag nog dienen veel Nederlanders op allerlei plekken in de wereld. Om piraterij tegen te gaan in Somalische wateren. Als vredesmacht in Bosnië en op talloze andere plekken; Afrika, Azië, en ja, ook Europa. Want ook op ons eigen continent woedt een genadeloze oorlog. Een oorlog waarvan we ook hier in Noordwijk de gevolgen zien, getuige de grote groep Oekraïense vluchtelingen die wij hier gastvrijheid bieden. We vechten daar nog niet zelf, maar Nederlandse militairen zijn al wel actief in Litouwen. Om te laten zien dat we als Nederland bereid zijn onze plicht te doen.

Onze militairen daar. Dat zijn onze veteranen, jullie wapenbroeders, van morgen.

En wij steunen en eren hen. Vandaag. Morgen. En ook volgend jaar. Tijdens de viering van 80 jaar vrijheid op 5 mei. En op Veteranendag. Waar ik opnieuw hoop jullie in goede gezondheid te mogen ontmoeten. En waar Vrede hopelijk iets dichterbij gekomen is. En tot die dag, hou elkaar vast. In saamhorigheid. In gedeelde ervaringen.

En wij als samenleving houden jullie vast.

Dank. Dank jullie wel.’