Een trendbreuk in de stijgende eenzaamheid

Meting

De eenzaamheid in de gemeente Noordwijk wordt onderzocht met een aantal vragen in de Gezondheidsmonitors van de GGD Hollands Midden. Op de website eengezonderhollandsmidden.nl zijn de uitkomsten en trends in beeld gebracht. Op het data dashboard van de gemeente Noordwijk (Noordwijk in Cijfers) vind je de tegel eenzaamheid.

Zelftest

Om inzicht te krijgen in de manier waarop eenzaamheid wordt onderzocht, kan je voor jezelf een vragenlijst invullen.

Trend

De mate van eenzaamheid in de gemeente Noordwijk verschilt per leeftijdsgroep.

Jeugd

Voor jeugd wordt eenzaamheid nog niet langdurig periodiek gemeten. Uit een meting in 2021 blijkt dat 12% van de meisjes zich vaak tot altijd eenzaam voelt in de laatste 12 maanden. Voor jongens is dat met 6% aanzienlijk lager.

Volwassenen

Sociale en ernstige eenzaamheid laten beide een lichte daling zien ten opzichte van 2016. De emotionele eenzaamheid maakt daarentegen een sprong van 18% in 2016 naar 25% in 2020. Hiervoor zijn nog geen bewezen verklaringen voor handen. Interessant is wel dat uit de analyse van de GGD blijkt, dat ernstige eenzaamheid en emotionele eenzaamheid vaker voorkomen bij vrouwen. Mannen daarentegen zijn vaker sociaal eenzaam.

Ouderen

Ten opzicht van 2016 vertonen alle vormen van eenzaamheid onder ouderen (65+) een lichte daling. Opvallend is dat de groei van emotionele eenzaamheid onder volwassenen hier niet zichtbaar is.​​​

Niemand kan eenzaamheid oplossen, maar iedereen kan iemands eenzaamheid doorbreken. Daarom werken we in de gemeente Noordwijk samen om eenzaamheid te verminderen. Dat doen we in een lokaal netwerk tegen eenzaamheid. Zie hieronder een aantal initiatieven die al zijn opgepakt.

Wat doen we nu al?

ActiviteitOmschrijvingOrganisator
OntmoetenEen project waarbij met elkaar een maaltijd wordt bereid en genuttigd. Er zijn verschillende groepen, vrijwilligers en inzet van een coach aanwezig.Reuring & Welzijn Noordwijk
Resto VanHarteBij Resto VanHarte geniet je samen met buurtgenoten van een lekker, gezond en vers 3 gangendiner voor maximaal € 8,-. Iedereen is welkom om gezellig aan te schuiven. In het levendige dorpsrestaurant in Noordwijkerhout kunnen mensen elkaar ontmoeten.Resto VanHarte
Gezelschapsactiviteiten‘Met je hart’ maakt echt het verschil. Dat doen we door met heel ons hart waardevolle terugkerende ontmoetingen te organiseren voor ouderen die veelal in onzichtbaarheid gevoelens van eenzaamheid ervaren. Neem een kijkje op de website metjehart.nl Met je hart
ThuisbusDe Thuisbus is een mobiele ontmoetingsplek voor ouderen in de eigen wijk. Een soort pop-up terras. Lekker dichtbij huis, gezellig een bakje koffie/thee drinken met leeftijdsgenoten uit de buurt. Er kan ook een potje rummikub of jeu de boule worden gespeeld. Stichting Thuishuis Noordwijk
Cursus VriendschapsvaardighedenBen je op zoek naar nieuwe vriendschappen in jouw leven? In de cursus ‘Vriendschapsvaardigheden’ krijg je handvatten om in de toekomst nieuwe vrienden te maken. In de cursus gaan we aan de slag met zelfbeeld en gesprekstechnieken. Je krijgt communicatie tips, ontmoetingsplekken worden doorgenomen en je ontmoet gelijkgestemden. Vrienden hebben is prettig: ze steunen je in moeilijke tijden. Bovendien maakt het jouw leven ook gewoon een stuk plezieriger! 
Signaalpunt tegen eenzaamheidEenzaam zijn, betekent het gevoel van niet of weinig contact met andere mensen hebben. Soms is er wel contact, maar dit is kort en zakelijk en dus niet persoonlijk. Ken je iemand die eenzaam is en maak je jezelf zorgen? Of voel je jezelf eenzaam? Geef een seintje!Welzijn Noordwijk & PostNL
Join UsVoor jongvolwassenen die zich socialer willen opstellen, is er 2-wekelijks een plek om samen allerlei activiteiten organiseren. Denk aan gamen, film kijken, spelletjes doen of externe activiteiten. Tijdens de avonden zijn er sociaal werkers van Welzijnskwartier bij om hen te begeleiden. Dit is voor de leeftijden van 12 tot 18 jaar en leeftijden van 18 tot en met 25 jaar.Welzijnskwartier
Mindfulness JeugdEén van de effecten van de coronapandemie is, dat jongeren en jongvolwassenen zich mentaal slechter zijn gaan voelen. Ze hebben meer last van stress, piekeren, slaapproblemen of onrust in hun hoofd. Heeft jouw kind daar ook last van? Een training Mindfulness kan helpen. Lijkt je het interessant om mee te doen?Blossem
AutoMaatjeBen je zelf minder mobiel en voor vervoer afhankelijk van anderen? Moet je daardoor te veel thuisblijven en is het lastig om ergens te komen? Met ANWB AutoMaatje kan je weer gemakkelijker iets ondernemen en kom je weer onder de mensen.Welzijn Noordwijk
Activiteiten en huisbezoekenDe ANSV organiseert voor ouderen activiteiten zoals kaarten, gymnastiek, sjoelen, bingo enzovoort. De activiteiten die wij organiseren, veel in samenwerking met de andere ouderenbonden in de gemeente, zijn bedoeld om senioren actief te houden en eenzaamheid te bestrijden. Meedoen in de maatschappij.Ouderenbonden

In de beleidsnota ‘Mensen hebben mensen nodig’ (pdf) actieprogramma tegen eenzaamheid 2023-2026 worden 4 actielijnen uitgezet. Deze zijn hieronder weergegeven.

1. Het bereik vergroten 

De 1e lijn is, dat we eenzame inwoners beter willen bereiken. De percentages en absolute aantallen van eenzame jongeren, volwassenen en ouderen zijn aanzienlijk. Om de gewenste verlaging voor elke doelgroep in te zetten, is het nodig om deze doelgroepen te bereiken. Dit kan worden gedaan door zelf gerichter te werk te gaan, maar ook door de mogelijkheden tot zelf hulp zoeken te verbeteren.

2. Werkzame elementen gebruiken 

Als iemand iets aan zijn of haar eenzaamheid wil doen, is het zaak dat er hulp en ondersteuning is die aansluit. Eenzaamheid kan verschillende oorzaken, soorten en mate hebben. Daarom streven we naar ondersteuning waarin alle werkzame elementen aanwezig zijn. Hiermee bouwen we voort op de huidige stand van het wetenschappelijke onderzoek naar eenzaamheid. 

3. Verbinding in de wijk 

Het bevorderen van verbinding kan soepeler gaan als het in de eigen leefomgeving plaatsvindt. Daarom liggen er kansen voor verbinding in de wijk. Door gebiedsgericht te gaan werken, inwoners te betrekken en bestaande plekken beter te benutten voor ontmoeting kan de leefbaarheid en de sociale cohesie in een buurt worden vergroot. Met een wijkbenadering kunnen natuurlijke verbindingen tussen buren worden benut. 

4. Samenwerkende organisaties 

De 4e lijn tenslotte is, dat goede en brede samenwerking de sleutel blijft. Een brede deelname van maatschappelijke partners die de inspanningen dragen en slimme verbindingen aangaan. Ook binnen de gemeente zijn meerdere teams bij deze opgave betrokken. 

Loop de trap op, langs realistische verwachtingen, sociale vaardigheden, betekenisvolle rol, Betekenisrol contact, praktisch ondersteunen, ontmoeten, bezigheden

Klik op de infographic voor een grotere afbeelding (pdf).

Samen de trap op. Wie kan mij helpen?

Betekenisvolle rol, praktisch ondersteunen, bezigheden. Tegenover: realistische verwachtigen, sociale vaardigheden, betekenisvol contact, ontmoeten.

‘Samen de trap op’ verbeeldt de werkzame elementen tegen eenzaamheid: wat kan ik doen om me minder eenzaam te voelen.

Meer informatie

Kijk voor meer informatie op de website Een tegen eenzaamheid.